Sitodruk

Sitodruk nazywany również drukiem sitowym, jest to jedna z najpopularniejszych technik druku, stosowana na powierzchniach różnego rodzaju i o różnym kształcie. Polega ona na wykorzystaniu formy drukowej w postaci szablonu, który następnie nakładany jest na drobną siatkę. W zależności od potrzeb może być ona wykonana z tkaniny, metalu, jak również z włókien syntetycznych.

Zalety sitodruku

Jedną z najważniejszych zalet sitodruku jest uniwersalność tej metody, czyli możliwość nanoszenia druku na różne materiały, w tym na tkaniny, papier, szkło, drewno czy ceramikę. Ponieważ największą popularnością cieszy się znakowanie ubrań, warto podkreślić, że sitodrukiem można znakować nie tylko poliester, ale i bawełnę. Duży wybór dotyczy także rodzajów farb, jakie można zastosować w tej metodzie. To nie tylko farby bezpieczne dla zdrowia i ekologiczne, ale także farby z efektami, na przykład metalizowane lub fluorescencyjne. Sitodruk jako metoda znakowania jest trwały – nic nie powinno dziać się z nim przez przynajmniej 100 do 150 prań, zgodnych z zaleceniami producenta. Co ważne, sitodruk jest rozwiązaniem opłacalnym przy stosunkowo niewielkich nakładach – około 20-30 sztuk.

Geneza sitodruku

Początki sitodruku sięgają tysięcy lat wstecz. Technika druku, wywodząca się z metod druku szablonowego, stosowana była na Bliskich Wschodzie, a w szczególności w Japonii przy produkcji kimon. W XIX wieku za formę wykorzystywano wycięty papier, a sito wykonywane było z włosów ludzkich lub zwierzęcych, jak również z liści bananowca. Sitodruk wykorzystywany był również do produkcji imitacji tkanin, tapet, a następnie także przy ozdabianiu mebli i ścian. Sitodruk przez wiele lat stosowany był w poligrafii, natomiast w okolicach lat 30-tych XX wieku zastosowanie sitodruku rozszerzyło się do działalności artystycznej.

Dlaczego warto wybrać sitodruk?

Sitodruk to uniwersalna i sprawdzona metoda nanoszenia nadruku. Jej popularność uzasadniają zalety tego sposobu znakowania, czyli:

• trwałość mechaniczna,
• odporność na działanie czynników atmosferycznych,
• uniwersalność, 
• niski koszt zamówienia (przy odpowiednim nakładzie),
• szybka realizacja zamówień,
• możliwość wykonania nadruku ze specjalnym efektem. 

Wszystkie te atuty przekładają się na mnogość zastosowań sitodruku, który najczęściej wykorzystywany jest do nanoszenia nadruku na papierze, kartonach, foliach, szkle, a także metalu (aluminium), drewnie i tkaninach. Nie wolno zapominać również o tym, że sitodruk gwarantuje doskonałą jakość nadruku. Dzięki temu nie trzeba obawiać się, że finalny efekt nie spodoba się konsumentowi czy pracownikom firmy.

Technika druku sitowego

Ramka siatki sitodruku, w dzisiejszych czasach, jest z reguły wykonana z aluminium, natomiast napiętą siatkę tworzą poliestrowe, nylonowe lub metalowe nici.

Na początku procesu tworzy się formę drukową tj. szablon, który będzie zakrywał otwory siatki sitodrukowej. Tworzone jest to na wiele sposobów, w zależności od takich czynników jak: sita, farba czy oczekiwana jakość. Wykorzystuje się:

• ręczne nakładanie roztworu,
• wycinanie szablonów z folii lub papieru,
• rysowanie kredką litograficzną lub tuszem,
• emulsje światłoczułe, gdzie po powleczeniu emulsji i naświetleniu jej w kopioramie, siatka jest gotowa po wysuszeniu.

Kolejnym etapem jest dobór odpowiedniego typu farby. W sitodruku stosuje się farby plastizolowe i i farby wodne. Pierwsze charakteryzują się dużym współczynnikiem krycia, co można uznać za dużą zaletę, minusem jest jednak intensywny zapach. Farby wodne za to są bezwonne, nie mają w składzie formaldehydu i PVC. Charakteryzują się żywymi i intensywnymi kolorami.

Wydruk jest wykonany dzięki przetoczeniu farby na podłoże. Jakość i precyzja druku sitowego jest ściśle uzależniona od gęstości wykorzystywanej siatki. Drukowanie na maszynie płaskiej odbywa się w taki sposób, że farba drukowa jest rozprowadzona po całej siatce, a rakiel (przyrząd do zgarniania farby z niedrukowanych elementów) przesuwa się po jej powierzchni, przeciskając tę farbę pomiędzy oczka. Natomiast przy okrągłych przedmiotach, rakiel jest w bezruchu, a sito przesuwa się i obraca drukowany przedmiot.

Ostatnim elementem procesu tworzenia jest usunięcie szablonu. Wykonuje się tego przy pomocy odwarstwiacza, czyli cieczy, którą zrasza się z obydwu stron siatkę z wyświetlonym szablonem. Po czynności spryskania, natychmiast przy użyciu szorstkiej gąbki z detergentem tzw. opóźniaczem, szoruje się wspomnianą siatkę z obydwu stron. Ostatnim krokiem jest spłukanie emulsji światłoczułą wodą.

Gdzie stosuje się sitodruk?

Sitodruk stosowany jest do drukowania jednobarwnego i wielobarwnego, na różnego rodzaju powierzchniach, takich jak: papier, folia, tekstura, metal czy tworzywa sztuczne. Sitodruk można wykorzystywać także przy różnych kształtach i wielkościach, więc zrobienie tego rodzaju druku na butelkach, płytach, pojemnikach czy puszkach również nie jest problemem. Używany jest także przy nadrukach na bluzach i koszulkach, w wyrobach włókienniczych, jak również przy produkcji obwodów drukowanych, klawiatur membranowych oraz w mikroelektronice i grafice artystycznej.

Sitodruk jest niesamowicie uniwersalną techniką niosącą za sobą wiele zalet. Wykorzystywać ją można na wielu rodzajach, zupełnie różnych, materiałów. Stosowanie tej formy nadruku daje również gwarancję trwałości druku na uszkodzenia mechaniczne, wilgoć czy pranie co daje ogromne plusy w branży odzieżowej.  Z uwagi na wykorzystywanie dużej ilości farb, projekty wykonane sitodrukiem są malownicze i nasycone barwami. W ostatecznym rozrachunku, druk sitowy jest najtańszą techniką znakowania znaną na rynku. W związku z tym, ceny produktów ozdobionych w ten sposób kształtują się w rozsądnych granicach.

Kiedy sitodruk się opłaca?

Panuje przekonanie, że sitodruk jest drogi, ale warto pamiętać, że wysoki koszt jednostkowy dotyczy tylko zamówień opiewających na kilka sztuk produktu. Cena sitodruku maleje z każdą wykonaną kopią, ponieważ projekt to zawsze indywidualna matryca, przedstawiająca wzór, który nanosi się później na wybrany artykuł. W przypadku kilkudziesięciu sztuk, sitodruk jest jak najbardziej opłacalny. Jeśli jednak mamy co do tego wątpliwości, warto poprosić o wycenę przed złożeniem zamówienia.